A | |
age | oplichten, heffen |
ago | kin |
ago-oshi | stoot naar de kin (ju-no-kata) |
ago-tsuki | stoot naar de kin (Kodokan-goshin-jutsu) |
agura | kleermakerzit |
ai | harmonie |
ai-yotsu | dezelfde greep, rechts tegen rechts of links tegen links |
akai | rood |
aka-obi | rode band |
anza | kleermakerzit |
aoi | blauw |
aoiro-obi | blauwe band (2de kyu) |
aomuke | ruglig, een been opgetrokken (basis verdedigingshouding in katame-waza) |
arashi | storm |
asahi | opgaande zon |
ashi | voet, been |
ashi-barai (ashi-harai) | voet vegen, met de voet wegmaaien |
ashi-garami | beenklem, been inrollen.(Verboden in wedstrijden; toegelaten in katame-no-kata) |
ashi-gatame | houdgreep met de benen |
ashi-guruma | beenwiel |
ashi-harai (ashi-barai) | voet vegen, met de voet wegmaaien |
ashi-jime | verwurgen met been, dit is een vorm van okuri-eri-jime |
ashikubi | enkel |
ashi-mochi | been grijpen |
ashi-no-yubi | teen |
ashi-waza | de beenworpen, beentechnieken |
atama | hoofd |
ate, atemi | slag |
atemi, ate | slag |
atemi-waza | slagtechniek |
awasete | opgeteld, samengevoegd |
awasete ippon | samen een punt |
ayumi-ashi | gewoon gaan (natuurlijk verplaatsen door de ene voet voor de andere te zetten) |
B | |
barai (ook harai) | vegen |
basami (ook hasami) | schaar |
bokken | houten zwaard, gebruikt in het kime-no-kata |
bu | competitie, winnen, dapper |
budo | oosterse gevechtskunsten |
bujin (bushi) | krijger |
buki | wapens |
bushi (bujin) | krijger |
bushido | erecode van de Japanse ridder (samoerai) |
C | |
chairo | bruin |
chiisai | klein |
chika-ma | korte afstand (bij uitvoeren van KATAME NO KATA bijvoorbeeld 30cm) |
chikara | kracht |
chikara-kurabe | krachtmeting |
chokuritsu | strekstand |
choku-zuki | rechte steek (Kodokan-goshin-jutsu) |
chugoshi | strekstand op de knieën |
chui | ernstige overtreding |
chusen | loting |
D | |
daidai | oranje |
dai-daiiro-obi | oranje band |
daito | lang zwaard |
daki | omarmen |
daki-age | omarmen en opsteken (niet meer toegepast worden in het wedstrijdjudo) |
daki-wakare | omarmen en neertrekken |
dan | graad, klasse, rang |
de | naar voren gaan, vooruitbrengen, vooruitkomende |
de-ashi-harai (barai) | voorste voet wegwegen |
debane | evenwichtsverstoring van tegenstander in het begin van de beweging |
denko | vitaal punt, nier |
densho | oud handschrift |
do | weg, principe, leer |
do-jime | beenschaar (deze techniek is verboden in het wedstrijdjudo) |
dojo | oefenzaal |
dokku | vitaal punt, achter het oor |
dori | (mee)nemen |
E | |
ebi | kreeft/ schaar, verplaatsing op de rug |
eisho-ji | Eisho-tempel, waar Kano met het judo startte in februari 1882 |
empi | elleboog |
encho-sen | verlenging (golden score) |
eri | revers, kraag |
eri-seoi-nage | schouderworp met greep aan beide kragen ( is een uitvoeringsvorm van seoi-nage) |
F | |
fuku-shin | hoekrechter |
fumi | treden, stappen |
fumi-komi | trappen, naar voren lopen |
furiage | opwaartse stoot tegen stok (Kodokan-goshin-jutsu) |
furihanashi | losschudden (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
furioroshi | neerwaartse stoot tegen stok (Kodokan-goshin-jutsu) |
fusegi | verdediging |
fusegi-waza | verdedigingstechnieken |
fusen-gachi | overwinning door niet opkomen (forfait) van de tegenstander |
fusensho | winnaar bij verstek van tegenstander |
futari dori | twee tegenstanders |
G | |
gaeshi (kaeshi) | overname, tegenaanval |
gaeshi-waza | overnametechnieken, tegenaanvallen |
gake | haken |
gammen-tsuki | stoot naar aangezicht (Kodokan-goshin-jutsu) |
garami | oprollen, buigen |
gari | maaien |
gatame | houden |
gatame (katame) | controle, (vast)houden |
gatame-waza | controletechnieken (houdgrepen, verwurgingen, armklemmen) |
geiko | trainen, oefenen in een budosport |
geri | trapbeweging |
gesa (kesa) | diagonaal, dwars over, schuin |
getsuei | vitaal punt, lever, milt en maag, hypocondrie |
gi | techniek, 30% van shin-gi-tai |
go | vijf |
gobanme | vijfde vorm (itsutsu-no-kata) |
go-dan | vijfde dan |
gokyo | vijf groepen (van het onderricht) |
go-kyu | vijfde Kyu (gele band) |
go-no-sen | initiatief overnemen, overname na aanval |
gonosen-no-kata | vorm van tegenworpen (overname-kata) |
go-no-sen-no-waza | techniek van de overnameworpen |
goshi (koshi) | heup |
guruma | rad, wiel |
gyaku (giaku) | omgekeerd, tegengesteld |
gyaku-juji-jime | omgekeerd gekruist verwurgen |
gyakute-dori | omgekeerde greep met twee handen (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
gyoga | ruglig |
H | |
hachi | acht |
hachi-dan | achtste dan |
hadaka | naakt |
hadaka-jime | naakt verwurgen |
haimen-zuki | wapen in de rug (Kodokan-goshin-jutsu) |
haisha | verliezer |
haishu | handrug |
haisoku | bovenkant van de voet |
hajime | begin(nen) |
hakama | traditioneel Japans kledingstuk |
hane | vleugel, springen, barsten |
hane-goshi | gevleugelde heup |
hane-goshi-gaeshi | gevleugelde heup overnemen |
hane-makikomi | gevleugeld inrollen |
hansoku | de wet overtreden |
hansoku-make | heel ernstige overtreding, diskwalificatie |
hantei | oordeel |
hara | buik |
harai (barai) | vegen, maaien |
harai-goshi | vegende heup |
harai-goshi-gaeshi | vegende heup overnemen |
harai-makikomi | vegend inrollen |
harai-tsurikomi-ashi | trekkend en heffend de voet vegen |
hasami (basami) | schaar |
hazumi | gunstig ogenblik |
henka | andere, verandering |
hidari | links |
hidari-eri-dori | greep aan de linkse kraag (Kodokan-goshin-jutsu) |
hidari-jigotai | linkse verdedigingshouding |
hidari-mae-naname-ate | links voorwaartse gekruiste stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
hidari-mae-naname-geri | links voorwaartse gekruiste trap (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
hidari-shizentai | linkse aanvalshouding |
hiji | elleboog |
hiki | trekken |
hikidashi | uittrekken |
hikikomi-gaeshi | neerwaarts overnemen |
hikiotoshi | trekken en neerwerpen (koshiki-no-kata) |
hikite | trekkende hand, hand aan de mouw |
hikiwake | onbeslist |
hikomi-waza | kanteltechnieken, staande kanteltechnieken |
hikommi | ongeoorloofd naat de grond brengen |
hishigi | ontwrichten |
hiza | knie |
hiza-guruma | kniewiel |
hiza-maki | voortbewegen op de knieën |
hiza-uke | afweer met de knie |
hiza-zume | verplaatsen naar knieën en hielzit over elkaar |
hodoki-waza | bevrijdingstechnieken |
hon | basis |
I | |
iaito | metalen oefenzwaard |
ichi | één |
ichibanme | eerste vorm (itsutsu-no-kata) |
ichi-dan (sho-dan) | eerste dan |
ichi-kyu (ikkyu) | eerste kyu (bruine gordel) |
idori | geknield, geknielde zit |
ikioi | kracht |
ikkyo | eerste reeks, eerste vorm |
ikkyu (ichi-kyu) | eerste kyu |
ippon | één punt, vol punt, één zijde |
ippon-seoi-nage | schouderworp op één punt. |
irimi | inkomende beweging |
itami-wake | overwinning door kwetsuur van de tegenstrever |
itsutsu-no-kata | vorm van vijf (kata van het technishe judo-principe) |
iwa-nami | golf tegen de berg (koshiki-no-kata) |
J | |
jigo | verdediging |
jigo-hontai | basis verdedigingshouding |
jigotai | verdedigingshouding |
jikan | tijd |
jime (shime) | verwurgen |
jinchu | vitaal punt, onder de neus |
jita-kyoei | gemeenschappelijk welzijn, het doel van het judo in 1922 uitgewerkt |
jitsu (jutsu) | techniek / kunst |
jo | plaats, houten stok, 128 cm lang |
jogai | buiten de wedstrijdruimte |
jonai | binnen de wedstrijdruimte |
joseki | ereplaats(-en), plaats van de genodigde(-n) in de dojo |
Ju | zacht |
ju | tien, meegeven, zacht, soepel |
ju-dan | tiende dan |
judo | zachte weg |
judogi | judopak |
judoka | judobeoefenaar |
juji | gekruist |
ju-jutsu (jiu-jitsu) | zachte kunst, zelfverdedigingmethode |
ju-no-kata | vorm van het zachte, vorm van soepelheid |
jutsu | methode, wijze, kunst |
K | |
kachi | overwinning door opgave i.v.m. verwonding, ziekte of ongeval |
kachikake | vitaal punt, kin |
kaeshi (gaeshi) | tegenaanval, tegenworp |
kaeshi-waza | overnametechniek |
kagami-biraki | nieuwjaarsceremonie in de kodokan |
kagami-migaki | spiegel poetsen (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
kagato | hiel |
kai (kwai) | gemeenschap |
kakae | omarmen |
kakae-dori | langs achter grijpen en houden (Kodokan-goshin-jutsu) |
kakari-geiko | trainen met verdedigende (of ontwijkende) partner |
kakato | hiel |
kake | uitvoering, worp |
kakemone | spreuk |
kamae | stand, (verdedigings-)houding |
kami | hoofd, van boven uit, boven op |
kami-shiho-gatame | boven in vierpuntensteun houden |
kamiza | plaats van de godheid, plaats van de leraar of ereplaats in de Dojo |
kan-geiko | wintertraining |
kani (ebi) | kreeft, schaar |
kani-basami | krabbenschaar, verboden in wedstrijden sinds 1991 |
kansetsu (kwansetsu) | gewricht |
kansetsu-waza | gewrichts(-klem)technieken |
kanuki | dwars |
kao | gezicht |
kappo | reanimatie |
karada | lichaam |
karate | lege hand |
karate-gi | karatekleding |
karateka | karatebeoefenaar |
karui | licht |
kashira | hoofd, hoog |
kasumi | vitaal punt, slaap |
kata | schouder, één zijde, type, vorm, stijloefening, vaste serie technieken |
kata-eri-seoi | uitvoeringsvorm van seoi-nage (greep aan mouw en kraag aan dezelfde kant) |
kata-gatame | schouder houden |
kata-guruma | schouderwiel |
kataha | eenzijdig |
kata-ha-jime | vleugel lam verwurgen |
kata-juji-jime | aan een kant gekruist verwurgen |
kata-mawashi | de schouders draaien (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
katame | vastpakken |
katame (gatame) | controle, (vast)houden |
katame-no-kata | controle naar vorm (kata van controles in ne-waza) |
katame waza | houdgrepen (grondwerk) |
katana | zwaard |
kata dori | nemen bij de schouder |
kata-oshi | duwen tegen de schouder (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
katate | eenhandig |
katate-age | een hand heffen (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
katate-dori | greep met een hand (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
kata-te-jime | verwurgen met een hand |
kataude-dori | een arm houden (Kodokan-goshin-jutsu) |
kata-waza | schouderworpen |
kate | winnen |
katsu | techniek van het reanimeren |
katsu (kwatsu) | reanimatiemethode |
kawazu-gake | een been haken, verboden in wedstrijden |
keage | trap in de onderbuik (kime-no-kata) |
keiko (geiko) | oefening |
keikoku | zware overtreding |
kenjutsu (kendo) | de kunst van het zwaard |
kendo | ge weg van het zwaard |
kenka-yotsu | tegengestelde greep voor wedstrijd, rechts tegen links of omgekeerd |
ken-ken-uchi-mata | herhalend binnenwaartse dijworp |
kensui | in hand nemen |
kesa | diagonaal, dwars over, schuin |
kesa-gatame | met de zijde houden, voor 1997 werd dit hon-gesa-gatame genoemd |
ki | innerlijke kracht, universele energie, levenskracht |
kiai | roepen, kreet |
kibisu-gaeshi | overnemen van (aan) de hiel |
kiiro | geel |
kiiro-obi | gele band |
kiken-gashi | overwinning door terugtrekking |
kime-no-kata | vorm van zelfverdediging (kata van zelfverdediging) |
kimono | japans kledingstuk |
kinsa | resultaat kleiner dan koka |
kinshi-waza | verboden techniek |
kinu | zijde |
kinza | licht voordeel |
kio (kyo) | beginsel, groep |
kiotsuke | aandacht |
kiri | splijten, klieven, snijden |
kiri-kake | steek naar het hoofd (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
kirikomi | neerwaarts klieven met de dolk (kime-no-kata) |
kirioroshi | neerwaarts klieven (ju-no-kata), neerw.klieven met het zwaard (kime-no-kata) |
ko | klein |
kobukan | keizerlijke krijgsschool |
kodansha | hogere graden, gewoonlijk van 5de tot 10de dan |
ko-daore | stam van de boom (koshiki-no-kata) |
kodokan | tempel, judocentrum te Tokio |
kodokan-goshin-jutsu | zelfverdediging van het Kodokan |
kohaku-shiai | competitie met rood en wit |
kohei | jongste leerling |
koka | klein voordeel (bijna yuko) |
kokyo | juiste ademhaling |
komi | tegen, binnen |
koshi (goshi) | heup |
koshi-gamae | wapen aan de heup (Kodokan-goshin-jutsu) |
koshi-guruma | heupwiel |
koshi-jime | verwurgen met heup, vorm van okuri-eri-jime |
koshiki-no-kata | antieke vorm |
koshi-waza | heupworpen, heuptechnieken |
kosoto-gake | kleine buitenwaartse haak |
kosoto-gari | kleine buitenwaartse maai |
kote | pols |
kotsuri-goshi | kleine liftende heup |
kouchi-gaeshi | kleine binnenwaartse overname |
kouchi-gari | kleine binnenwaartse maai |
kouchi-makikomi | klein binnenwaarts rollen (in het Kodokan blijft dit kouchi-gari) |
kuatsu | doen herleven |
kubi | nek, hals |
kuchiki-taoshi | val van de dode boom |
ku-dan | negende Dan |
kumi | pakken, grijpen |
kumikata | manier van vastpakken, greep aan kledij |
kuriio | bruin |
kuriio-obi | bruine band |
kuroi | zwart |
kuro-obi | zwarte band |
kuruma-daoshi | wieldraai (koshiki-no-kata) |
kuruma-gaeshi | wieldraai (koshiki-no-kata) |
kuzure | variatie |
kuzure-kami-shiho-gatame | gevarieerd boven in vierpuntensteun houden |
kuzure-kesa-gatame | gevarieerd met de zijde houden |
kuzushi | evenwichtsverstoring, vernietigen, omverhalen |
kwansetsu (kansetsu) | gewricht |
kyo | groep |
kyoshi | halve kniestand |
kyu | klasse, negen |
kyu-dan | negende dan |
kyudo | boogschietkunst |
kyusho (kyushu) | vitaal punt |
M | |
ma | rugwaarts, zuiver, recht |
ma-ai | afstand, tussen de twee judospelers |
mae | voorwaarts, van voren |
mae-ate | voorwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
mae-geri | voorwaartse trap (Kodokan-goshin-jutsu), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
mae-geri | voorwaartse trap |
mae-mawari-sabaki | 180° voorwaarts wentelen |
mae-mawari-ukemi | voorwaartse rollende val |
mae-sabaki | 90° voorwaarts draaien |
mae-ukemi | voorwaartse val |
mae-ukemi | voorover vallen |
maitta | ik geef op |
make | nederlaag, verlies |
maki | rol, inrollen, draaien |
maki-komi | oprol-worp, meerollen |
maki-komi-waza | sutemi-technieken, offerworpen (Tori rolt naar mat en neemt Uke mee) |
makura-kesa-gatame | op kussen met de zijde houden, uitvoeringsvorm van kuzure-kesa-gatame |
manaka | middelpunt |
ma-sutemi-waza | sutemi-technieken, rugwaartse offerworpen |
mata | dij |
mate | stop |
mawarikomi | inwentelen |
mawashi | wacht, stop |
midori | groen |
midori-Obi | groene band |
migi | rechts, halve cirkel |
migi-ate | rechtse zijwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
migi-eri-dori | greep aan de rechtse kraag (Kodokan-goshin-jutsu) |
migi-jigotai | rechtse verdedigingshouding |
migi-mae-naname-geri | rechts voorwaartse gekruiste trap (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
migi-shizentai | rechtse natuurlijke (aanvals)-houding |
mi-kudaki | lichaam terug brengen tot stof (koshiki-no-kata) |
mizu-guruma | waterrad (koshiki-no-kata) |
mizu-iri | water volgen (koshiki-no-kata) |
mizu-nagare | waterloop (koshiki-no-kata) |
mochi | met de handen pakken |
mokuso | (begin van) meditatie, ogen sluiten |
morote | met twee handen |
morote-gari | met beide handen maaien |
morote-seoi-nage | dubbelhandige schouderworp |
morote-zuki | steek met twee handen (Kodokan-goshin-jutsu) |
mudansha | dragers van een kyugraad |
mune | borst, botte kant van het blad van de katana (zwaard) |
mune-oshi | stoot tegen de borst (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
murasaki | paars |
myojo | vitaal punt, urinewegen |
N | |
nage | werpen, worp |
nagekomi | werpreeks |
nage-no-kata | vorm van werpen, werpen naar vorm (kata van vijftien basisworpen) |
nage-waza | werptechnieken |
nami | normaal, gewoon |
nami-juji-jime | gewoon gekruist verwurgen |
naname | scheef |
naname-shita-uchi | gekruist neerwaarts klieven |
naname-tsuki | schuine steek (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
naname-uchi | schuin klieven (ju-no-kata), schuine slag (Kodokan-goshin-jutsu) |
naname-ue-uchi | gekruist opwaarts klieven (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
naname-zuki | schuine steek (Kodokan-goshin-jutsu) |
narabi | opstelling |
natsu-geiko | zomertraining |
ne | vloer, bodem, grond, liggend |
neshobu | grondgevecht |
ne-waza | grondtechniek |
ni | twee |
nibanme | tweede vorm |
ni-dan | tweede dan |
nikyo | tweede reeks |
ni-kyu | tweede Kyu (blauwe band) |
nuki-kake | hinderen het wapen te trekken (kime-no-kata) |
O | |
o | groot |
obi | band, gordel, riem |
obi-otoshi | met de gordel neerwerpen |
obi-tori | gordel grijpen (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
obi-tori-gaeshi | overname met gordelgreep, vorm van sukui-nage |
o-goshi | grote heup |
o-guruma | groot wiel |
ohidari-mae-naname-ate | grote links voorwaartse gekruiste stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ohkiku | een zeer grote beweging maken |
oikomi | neersmakken |
okii | breed, lang |
okuri | beide, twee, zenden, sturen |
okuri-ashi-harai | beide benen vegen |
okuri-eri-jime | verwurgen met beide kragen |
omae-ate | grote voorwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
omigi-ate | grote rechtse zijwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
omote | frontaal, voorkant |
omote-waza | combinatietechnieken |
onaname-ue-uchi | groot gekruist opwaarts klieven (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
oryote-ue-tsuki | grote opwaartse stoot met twee handen (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
osae | gewricht, vasthouden |
osae-komi | houdgreep |
osae-komi toketa | houdgreep verbroken |
osaekomi-waza | houdgrepen |
osoi | langzaam |
osoto-gaeshi | grote buitenwaartse overname |
osoto-gari | grote buitenwaartse maai |
osoto-guruma | groot buitenwaarts wiel |
osoto-makikomi | groot buitenwaarts inrollen |
osoto-otoshi | groot buitenwaarts neerwerpen |
osu | duwen |
otagai-ni-rei | groet naar elkaar |
oten | draaien op de zij |
otoshi | dropping, laten vallen |
otsuri-goshi | grote liftende heup |
ouchi-gaeshi | groot binnenwaarts overnemen |
ouchi-gari | grote binnenwaartse maai |
oue-ate | grote opwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
oushiro-ate | grote achterwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
R | |
ran | los |
randori | oefening, vrij oefenen |
randori-no-kata | vrije oefenvorm, nage-no-kata en katame-no-kata samen |
rei | groet, buiging |
renraku | vervolgen in tegenovergestelde richting |
renraku-waza | techniek van combinaties |
renshyu | oefengevecht (vrij leren) |
rensoku | combinatie, vervolgtechniek in dezelfde richting |
renzoku-waza | vervolgtechnieken, schakeltechniek in dezelfde zin |
rio (ryo) | twee, beide |
ritsu-rei | staande groet |
roku | zes |
roku-dan | zesde dan |
rokyu | zesde kyu (witte band) |
ryo (rio) | twee, beide |
ryogan-tsuki | steken naar beide ogen (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ryokata-oshi | duwen op beide schouders (ju-no-kata) |
ryokuhi | zijn kracht beheersen (koshiki-no-kata) |
ryote-dori | greep met de twee handen (ju-no-kata), (kime-no-kata), (Kodokan-goshin-jutsu) |
ryo-te-jime | verwurgen met beide handen |
ryote-shita-tsuki | neerwaarts stoten met twee handen (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ryote-ue-tsuki | opwaartse stoot met beide handen (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ryu | school, leermethode |
ryusetsu | sneeuw op de wilg (koshiki-no-kata) |
S | |
sabaki | draaien |
sakaotoshi | rol op de helling (koshiki-no-kata) |
samurai (samoerai) | japanse ridder, krijger |
san | meneer of mevrouw, drie |
sanbanme | derde vorm (itsutsu-no-kata) |
san-dan | derde dan |
sankaku | driehoek |
sankaku-jime | in driehoek verwurgen |
sankyo | derde reeks |
sankyu | derde kyu (groene band) |
sasae | stutten, tegenhouden, blokkeren |
sasae-tsurikomi-ashi | trekkend en heffend de voet blokkeren |
sasoku | linkervoet |
sayu-kogo-shita-tsuki | neerwaartse stoot links rechts (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
sayu-uchi | stoot naar beide zijden (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
se, senaka | rug |
seiryoku-zen’yo | maximum doeltreffendheid bij minimum aan inspanning |
seiza | knieën en hielzit |
sempai | oudste leerling, assistent |
sen | initiatief |
senaka | rug |
sen-no-sen | initiatief op het initiatief, overname voor aanval |
sensei | meester, leraar |
sensei-ni-rei | groet aan de meester |
seoi | rug, op de rug nemen |
seoi-nage | schouderworp |
seoi-otoshi | van de schouder neerwerpen |
shi | vier |
shiai | wedstrijd |
shiaijo | wedstrijdruimte, wedstrijdoppervlakte |
shibori | verwurging |
shichi | zeven |
shichi-dan | zevende dan |
shi-dan | vierde Dan |
shido | lichte overtreding |
shihan | grootmeester, enkel gebruikt voor Jigoro Kano |
shiho | vier zijden, vier richtingen |
shikkansetsu | vitaal punt, knieschijf |
shikko | verplaatsen op een knie |
shikoro-doro | de nekplaat grijpen (koshiki-no-kata) |
shikoro-gaeshi | de nekplaat draaien (koshiki-no-kata) |
shi-kyu | vierde kyu (oranje band) |
shima-obi | rood witte band |
shime (jime) | verwurgen |
shime-waza | wurggrepen, verwurgingstechnieken |
shimoza | plaats van de leerlingen in de dojo |
shimozeki | lagere plaats in de dojo |
shimpan (shinpan) | scheidsrechter |
shin | geest, 60% van shin-gi-tai |
shinpan (shimpan) | scheidsrechter |
shintai | verplaatsen zonder te draaien |
shiroi | wit |
shisei | houding |
shita | neer, omlaag |
shitai | houding, positie |
shizen-hontai | basis aanvalshouding |
shizentai | basishouding, normale houding, natuurlijke houding, aanvalshouding |
shobu | wedstrijd, gevecht |
sho-dan | eerste dan |
shodan-shiken | examen voor dangraad verhoging |
shomen | ereplaats in dojo, voorkant (hoofd, lichaam) |
shomen-ni-rei | naar voor groeten |
shomen-zuki | wapen in de buik (Kodokan-goshin-jutsu) |
shosha | winnaar |
shotei | handwortel, bal van de hand |
shoto | kort zwaard |
shushin | hoofdscheidsrechter |
shuto | handkant |
siro-obi | witte band |
sizentai (shizentai) | basishouding, normale houding, natuurlijke houding, aanvalshouding |
sode | mouw(en) |
sode-dori | bij de armen pakken |
sode-guruma-jime | verwurgen met draaiende mouwen |
sode-tori | greep aan de mouw (kime-no-kata) |
sode-tsurikomi-goshi | trekkende en heffende heup met de mouw |
sogo-gashi | gecombineerde overwinning, winnaar door samenvoeging |
sokoshi | een beetje |
sono-mama | niet bewegen, liggen blijven |
sore-made | einde, slot, het is gedaan |
sotai renshu | oefenen met partner |
soto | buiten, buitenwaarts |
soto-makikomi | buitenwaarts inrollen |
suigetsu | vitaal punt, plexus |
sukui | lepel, opscheppen |
sukui-nage | lepelworp |
sumi | hoek |
sumi-gaeshi | in hoek overnemen |
sumi-otoshi | in hoek neerwerpen |
sumo | japans worstelen |
suri-age | glijdende stoot naar het voorhoofd (kime-no-kata) |
suri-ashi | glijdende voeten |
sutemi | opofferen, opoffering |
sutemi-waza | offerworpen, techniek van de worpen, waarbij men zelf naar de grond gaat |
T | |
tachi | staand |
tachi-ai | staande houding, rechtstaand |
tachi-shobu | rechtstaand gevecht |
tachi-waza | rechtstaande techniek |
tai | lichaam, fysiek, 10% van shin-gi-tai, starthouding (koshiki-no-kata) |
taiko | drum |
tai-otoshi | lichaam neerwerpen |
tai-sabaki | draai van het lichaam |
taiso | opwarming |
take-geri | hoge voorwaartse trap (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
taki-otoshi | werpen in de waterval (koshiki-no-kata) |
tanden | buik |
tandoku-renshu | alleen oefenen |
tani | dal, vallei |
tani-otoshi | in het dal neerwerpen, (koshiki-no-kata) |
tanto | mes |
tatami | judomat |
tatami | mat, judomat |
tatchi | rechtop, staande |
tate | In de lengte, verticaal, bovenop |
tate-shiho-gatame | schrijlings in vierpuntensteun houden |
tawara-gaeshi | rijstzak overnemen |
taware | rijstbaal |
te | hand |
tekubi | pols |
tento | vitaal punt, fontanel |
te-waza | hand- en armtechnieken |
tobikomi | inspringen |
toketa | verbroken (houdgreep verbroken) |
tokui | voorkeur, specialiteit |
tokui-waza | voorkeurtechniek |
to-ma | verre afstand (bij uitvoeren van KATAME NO KATA bijvoorbeeld 1,2m) |
tomoe | boog, cirkel,kring |
tomoe-nage | werpen in een boog |
tori | hij die uitvoert |
tsubame-gaeshi | vlucht van de zwaluw overnemen |
tsugi-ashi | bijtrekpas |
tsuki | stoten, stoot, steek |
tsukiage | opwaartse stoot (ju-no-kata), (kime-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
tsukidashi | doorsteken met de hand (ju-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
tsukinami-shiai | maandelijkse wedstrijd |
tsuki-waza | stoottechnieken |
tsukkake | stoot naar de maag (kime-no-kata), trekken om te steken (Kodokan-goshin-jutsu) |
tsukkomi | stoot naar de maag met de dolk (kime-no-kata) |
tsukkomi-jime | duwend verwurgen |
tsukuri | inzet of voorbereiding van de techniek |
tsuri | liften, heffen |
tsuri-goshi | liftende heup |
tsuri-komi | trekken en opliften |
tsurikomi | erbij halen, naar zich toe trekken |
tsurikomi-goshi | trekkende en heffende heup |
tsurite | liftende hand, hand aan de kraag |
tsuyoi | sterk |
turigane | vitaal punt, testikels |
U | |
uchi | binnen, binnenwaarts |
uchikomi | inkomen, herhaald indraaien (steeds opnieuw inzetten van een techniek) |
uchikudaki | verpulveren (koshiki-no-kata) |
uchi-makikomi | binnenwaarts inrollen |
uchi-mata | binnenwaartse dij |
uchi-mata-gaeshi | binnenwaartse dij overnemen |
uchi-mata-makikomi | binnenwaartse dij inrollen |
uchi-mata-sukashi | binnenwaartse dij misstap |
uchioroshi | neerwaarts klieven met de vuist (ju-no-kata) |
ude | arm |
ude-gaeshi | al klemmend werpen |
ude-garami | arm inwikkelen |
ude-hishigi | arm ontwrichten |
ude-hishigi-ashi-gatame | arm ontwrichten, been houden, met het been controleren |
ude-hishigi-hara-gatame | arm ontwrichten, buik houden, met de buik controleren |
ude-hishigi-hiza-gatame | arm ontwrichten, knie houden, met de knie controleren |
ude-hishigi-juji-gatame | arm ontwrichten, gekruist houden |
ude-hishigi-sankaku-gatame | arm ontwrichten, in driehoek houden |
ude-hishigi-te-gatame | arm ontwrichten, hand houden, met de hand controleren |
ude-hishigi-ude-gatame | arm ontwrichten, arm houden, met de arm controleren |
ude-hishigi-waki-gatame | arm ontwrichten, oksel houden, met de oksel controleren |
ude-kansetsu-waza | armklem technieken |
ue-ate | opwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
uke | hij die ondergaat |
ukemi | verweer, ondergaan, vallen, valbreken |
uke-waza | afweertechnieken |
uki | drijven,zweven, vlotten |
uki-gatame | vlottend houden (het Kodokan gebruikt deze naam niet) |
uki-goshi | vlottende heup |
uki-otoshi | vlottend neerwerpen |
uki-waza | vlottende techniek |
ura | tegenovergesteld, tegengesteld, achterkant, keerzijde, rugzijde |
ura-gatame | tegenovergesteld houden (het Kodokan en IJF gebruikt deze naam niet) |
ura-nage | tegenovergesteld werpen |
ushiro | ruggelings, naar achteren |
ushiro-ate | achterwaartse stoot (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ushiro-dori | greep langs achter (kime-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ushiro-eri-dori | langs achter de kraag grijpen (Kodokan-goshin-jutsu) |
ushiro-geri | achterwaartse trap (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ushiro-goshi | achterwaartse heup |
ushiro-jime | langs achter verwurgen (Kodokan-goshin-jutsu) |
ushiro-kesa-gatame | achterwaarts met de zijde houden |
ushiro-mawari-sabaki | 180° achterwaarts wentelen |
ushiro-sabaki | 90° achterwaarts draaien |
ushiro-sumi-tsuki | stoot naar de achterste hoek (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ushiro-tsuki-mae-shita-tsuki | naar achter en naar beneden stoten (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ushiro-uchi | naar achter klieven (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
ushiro-ukemi | achterwaartse val |
uto | vitaal punt, neusbrug |
utsui | verplaatsen |
utsuri | wisselen, afzetten |
utsuri-goshi | wisselende heup |
uye | op |
W | |
wa | vrede, cirkel, harmonie |
wakare | scheiden |
waki | oksel |
waza | kunst, techniek |
waza-ari | bijna punt, half punt (groot voordeel) |
waza-ari | groot voordeel |
waza-ari-awasete-ippon | tweemaal bijna punt (wordt vol punt) |
Y | |
yakusoku-geiko | trainen met afspraak, speels oefenen |
yama | berg |
yama-arashi | bergstorm |
yata-no-kagami | symbool van het judo, achtzijdige spiegel en de zon |
yawara | oude naam voor Jujitsu |
yawarakai | berg |
yo-dan | vierde dan |
yoko | zijde, zijdelings, zijwaarts, dwarsrichting |
yoko-gake | zijwaarts inhaken |
yoko-geri | zijwaartse trap (Kodokan-goshin-jutsu) |
yoko-guruma | zijwaarts wiel |
yoko-otoshi | zijwaarts neerwerpen |
yoko-shiho-gatame | zijwaarts in vierpuntensteun houden |
yokosutemi-waza | offerworpen naar de zijde |
yoko-sutemi-waza | schuine offerworpen |
yoko-tsuki | stoot zijwaarts met de dolk (kime-no-kata) |
yoko-uchi | zijwaartse slag (kime-no-kata), (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
yoko-ukemi | zijwaartse val |
yoko-wakare | zijwaarts neertrekken |
yon | vier |
yonbanme | vierde vorm (itsutsu-no-kata) |
yonkyu | vierde kyu |
yoshi | doorgaan, verdergaan |
yubi | vinger |
yudansha | houder van een dangraad |
yudashi | zomerregen (koshiki-no-kata) |
yukiore | breken door de sneeuw (koshiki-no-kata) |
yuko | groot voordeel (bijna waza-ari) |
yume-no-uchi | dromen (koshiki-no-kata) |
yusei-gachi | gewonnen door overmacht, superioriteit |
Z | |
za | zit, plaats |
zanshin | oplettendheid, bewust zijn van de situatie |
za-rei | geknielde of zittende groet |
za-zen | meditatiezit, concentratie zit (onder andere t.b.v. geknielde groet) |
zempai | dojo-assistent |
zempo | voorwaarts |
zempo-kaiten | voorwaartse rol |
zen | concentratie, meditatie |
zengo-tsuki | voorwaarts stoten (seiryoku-zen’yo kokumin-taiiku-no-kata) |
zen-shin | het gehele lichaam |
zero | nul |
zori | slippers, sandalen |
zubon | broek |